पुनरावेदक/वादी - सुन्देश्वर मुखियाको जाहेरीले नेपाल सरकार विरुद्ध विपक्षी÷प्रतिवादी ः रामलाल मुखिया समेत मुद्दाः कर्तव्य ज्यान, ने.का.प. २०७६, अंक ९, पृष्ठ १९०१, नि.नं. १०३५२ ।


 Subscribe @ https://www.youtube.com/rakune


अधिवक्ता तहको २९ औं परीक्षाको लागि निर्धारित नजीरहरूः

फौजदारी कानून

पुनरावेदक/वादी - सुन्देश्वर मुखियाको जाहेरीले नेपाल सरकार विरुद्ध विपक्षी÷प्रतिवादी ः रामलाल मुखिया समेत मुद्दाः कर्तव्य ज्यान, ने.का.प. २०७६, अंक ९, पृष्ठ १९०१, नि.नं. १०३५२ ।

 

विषय-कर्तव्य ज्यान

 

पुनरावेदक / वादी स् सुन्देश्‍वर मुखियाको जाहेरीले नेपाल सरकार

विरूद्ध

प्रत्यर्थी / प्रतिवादी स् जिल्ला सप्‍तरी, कटैया गाउँ विकास समिति वडा नं। ६ बस्ने रामलाल मुखियासमेत

पुनरावेदक/र प्रतिवादी स् जिल्ला सप्‍तरी, कटैया गाउँ विकास समिति वडा नं। ६ बस्ने मुखलाल मुखियाको छोरा हाल कारागार कार्यालय, राजविराजमा थुनामा रहेका वीरेन्द्र मुखिया

विरूद्ध

प्रत्यर्थी / वादी स् सुन्देश्‍वर मुखियाको जाहेरीले नेपाल सरकार

 

 

सर्वोच्च अदालत, संयुक्त इजलास

माननीय न्यायाधीश श्री केदारप्रसाद चालिसे

माननीय न्यायाधीश श्री डम्बरबहादुर शाही

 

सुरू तहमा फैसला गर्नेः

मा।जि।न्या।श्री चन्द्रबहादुर सारू

सप्‍तरी जिल्ला अदालत, राजविराज

पुनरावेदन तहमा फैसला गर्नेः

मा।न्या।श्री बिनोदप्रसाद शर्मा

मा।न्या।श्री उमेशकुमार सिंह

पुनरावेदन अदालत राजविराज

 

फैसला मिति - २०७६।५।१६

 

निवेदकको माग दावी

जय प्रकाश मुखियालाई देवलाल मुखिया र दिनेश मुखियाले वचन दिई आफूसमेत सरिक भई कुटपिट गरेको र सोही चोटको कारणले निज जय प्रकाश मुखियाको मृत्यु भएको भन्ने सिद्ध हुन आएको हुँदा पक्राउ परेका देवलाल मुखिया, रामबाबु मुखिया, वीरेन्द्र मुखिया, सकलदेव मुखिया, रामलाल मुखिया, मुखलाल मुखिया र फरार रहेका देवेन्द्र भन्ने देविन मुखिया, लालु मुखिया, दिनेश मुखिया, नरेन्द्र मुखिया, कान्छा मुखियासमेतलाई मुलुकी ऐन, ज्यानसम्बन्धी महलको १ नं। र १३९३० को कसुरमा ऐ।को १३९३० तथा वचन दिनेलाई ऐ।को १३९४० नं। बमोजिम सजाय गरिपाउँ भन्नेसमेत बेहोराको अभियोगपत्र ।

 

सिद्धान्त

एकजनाभन्दा बढी पनि मुख्य अभियुक्त हुन सक्ने अवस्था पनि रहन्छ भने मुख्य अभियुक्तको तुलनामा अन्य अभियुक्तको आपराधिक कार्यको गाम्भीर्य  कम हुन सक्ने देखिन्छ । कुनै कर्तव्य ज्यानको अपराधमा एकजनाभन्दा बढी व्यक्तिको संलग्नता रहेको त्यस्तो आपराधिक कार्यमा कुन व्यक्तिले के कस्तो भूमिका खेलेको छ, निजले खेलेको भूमिकाको गाम्भीर्यसमेतलाई विचार गर्नुपर्ने ।

 

जिल्ला अदालतको फैसला

प्रतिवादी वीरेन्द्र मुखियाले मृतकको टाउकोमा फर्साले प्रहार गरी निजको सोही घाउचोटको पिरले मृत्यु भएको देखिँदा निज प्रतिवादीलाई मुलुकी ऐन, ज्यानसम्बन्धी महलको १ र १३९३० नं। को कसुरमा ऐ।१३९३० नं। बमोजिम सर्वस्वसहित जन्मकैद हुन्छ । अन्य प्रतिवादीहरू रामलाल मुखिया, सकलदेव मुखिया, रामबाबु मुखिया, लालु मुखिया वारदातस्थलमा मौजुद रही सामूहिक झैझगडामा सामेल भएका, मृतक पक्षका प्रमिलादेवी, रमादेवी मुखिया, परमेश्वर मुखियासमेतलाई कुटपिट गरी घटनालाई झनै उत्तेजित अवस्थामा पुर्‍याउन मद्दत गरेका, घटना रोकथाम गर्ने प्रयास नगरेका जस्ता क्रियाले मृतकलाई मार्न मराउन मद्दतगार भई मतियारको भूमिका खेलेको देखिँदा यी प्रतिवादीहरूलाई मुलुकी ऐन, ज्यानसम्बन्धी महलको १७९२० नं।को कसुरमा सोही नं।बमोजिम जनही ५९पाँच० वर्ष कैद हुन्छ । प्रतिवादी देवलाल मुखियालाई वारदातस्थलमा उपस्थित भएको, वारदात रोक्न कुनै सक्रिय भूमिका नखेलेको, मृतकलाई मार्नबाट वचाउने नियतसमेत नराखेको निजको व्यवहारवाट देखिन आई ज्यानसम्बन्धी महलको १७९३० नं।को कसुरमा सोही नं।बमोजिम २ वर्ष कैद सजाय हुन्छ । प्रतिवादी मुखलाल मुखिया वारदातस्थलमा उपस्थित रहेको, कुटपिट हुँदा पनि मतलबीको हैसियतमा घटनास्थलमा रही रहेको हुँदा मुलुकी ऐन, ज्यानसम्बन्धी महलको १७९३० को कसुरमा सोही नं। अनुसार निजलाई १९एक० वर्ष कैद हुन्छ । फरार प्रतिवादीहरू देवेन्द्र भन्ने देविन मुखिया, दिनेश मुखिया, नरेन्द्र मुखिया र कान्छा मुखियाको हकमा मुलुकी ऐन, अ।बं।१९० नं।बमोजिम मुलतबिमा राखिदिएको छ । प्रतिवादी वीरेन्द्र मुखियालाई मुलुकी ऐन, ज्यानसम्बन्धी महलको १३९३० नं। बमोजिम सर्वस्वसहित जन्मकैदको सजाय हुने फैसला भए तापनि वारदात घट्न गएको परिस्थितिसमेतलाई विचार गर्दा सो सजाय चर्को पर्न जाने देखिएकोले निजको हकमा १२ ९बाह्र० वर्ष मात्र कैद सजाय हुन अ।बं। १८८ नं। बमोजिमको राय प्रस्तुत गरिएको छ भन्नेसमेत बेहोराको सुरू सप्‍तरी जिल्ला अदालतको मिति २०७१।७।१९ को फैसला ।

पुनरावेदन अदालतको फैसला

प्रतिवादी वीरेन्द्र मुखियालाई ज्यानसम्बन्धीको १३९३० नं।बमोजिम सर्वस्वसहित जन्मकैद, प्रतिवादीहरू रामबाबु मुखिया, सकलदेव मुखिया, रामलाल मुखिया तथा लालु मुखियालाई ज्यानसम्बन्धीको १७९२० नं।बमोजिम जनही ५९पाँच० वर्ष कैद र देवलाल मुखियालाई ज्यानसम्बन्धीको १७९३० नं।बमोजिम २९दुई० वर्ष कैद तथा मुखलाल मुखियालाई ज्यानसम्बन्धीको १७९३० नं।बमोजिम १९एक० वर्ष कैद गर्ने ठहर गरेको सुरू सप्‍तरी जिल्ला अदालतको मिति २०७१।७।१९ को फैसला एवं प्रतिवादी वीरेन्द्र मुखियाको हकमा १२ ९बाह्र० वर्ष मात्र कैद सजाय हुन सुरू अदालतबाट प्रस्तुत अ।बं।१८८ नं। बमोजिमको रायसमेत सदर हुने ठहर्छ । वादी नेपाल सरकार र प्रतिवादीहरूको पुनरावेदन जिकिर पुग्न सक्दैन भन्ने पुनरावेदन अदालत राजविराजको मिति २०७३।०३।१२ को फैसला ।

फैसला

मुलुकी ऐन, ज्यानसम्बन्धी महलको १३९३० नं। बमोजिम प्रतिवादी वीरेन्द्र मुखियालाई जन्मकैद हुने ठहर गरेको पुनरावेदन अदालत राजविराजको इन्साफ सदर हुने ठहरी फैसला भए तापनि यी पुनरावेदक प्रतिवादी वीरेन्द्र मुखियाको मृतक जयप्रकाश मुखियालाई मार्नुपर्नेसम्मको पहिलेदेखिकै रिसइवी रहे भएको भन्ने देखिन आउँदैन  । प्रस्तुत वारदात होलीको दिन खानपिन गरी रमाईलो गर्ने क्रममा परस्परमा झैझगडा भई दोहोरो कुटपिट हुँदा जयप्रकाश घाइते भई उपचार गर्नको लागि विराटनगरतर्फ लैजादै गर्दा बाटोमा नै मृत्यु भएको भन्ने देखिएको अवस्थामा वारदात घट्न गएको परिवेश, परिस्थिति, कारण र यी पुनरावेदक प्रतिवादीको उमेरसमेतलाई विचार गर्दा निज हकमा साबिक मुलुकी ऐन, अ।बं। १८८ नं। अनुसार १२ ९बाह्र० वर्ष मात्र कैद सजाय हुने गरी सुरू सप्‍तरी जिल्ला अदालतबाट लगाएको रायलाई सदर गरी सोही अनुसार पुनरावेदन अदालत राजविराजबाट लगाएको रायसमेत मनासिब नै देखिन आयो ।

विवेचित आधार प्रमाणसमेतबाट प्रतिवादी वीरेन्द्र मुखियालाई ज्यानसम्बन्धी महलको १३९३० नं। बमोजिम सर्वस्वसहित जन्मकैद, प्रतिवादीहरू रामबाबु मुखिया, सकलदेव मुखिया, रामलाल मुखिया तथा लालु मुखियालाई ज्यानसम्बन्धी महलको १७९२० नं। बमोजिम जनही ५९पाँच० वर्ष कैद र प्रतिवादी देवलाल मुखियालाई ज्यानसम्बन्धी महलको १७९३० नं। बमोजिम २९दुई० वर्ष कैद तथा प्रतिवादी मुखलाल मुखियालाई ज्यानसम्बन्धी महलको १७९३० नं। बमोजिम १९एक० वर्ष कैद गर्ने ठहर गरेको सुरू सप्‍तरी जिल्ला अदालतको मिति २०७१।७।१९ को फैसला एवं पुनरावेदक प्रतिवादी वीरेन्द्र मुखियाको हकमा १२ ९बाह्र० वर्ष मात्र कैद सजाय हुन सुरू सप्‍तरी जिल्ला अदालतबाट प्रस्तुत अ।बं।१८८ नं। बमोजिमको रायसमेत सदर गरेको पुनरावेदन अदालत राजविराजको मिति २०७३।०२।१२ को फैसला मिलेको देखिँदा सदर हुने ठहर्छ । वादी नेपाल सरकार र प्रतिवादी वीरेन्द्र मुखियाको पुनरावेदन जिकिर पुग्न सक्दैन ।


 Subscribe @ https://www.youtube.com/rakune


No comments:

Post a Comment